TOBB SEKTÖR MECLISLERI ENERJI VERIMLILIGI PANELI
-TÜRKIYE ENERJI MECLISI BASKANI ZEKI KONUKOGLU:
-“VERIMLILIK KRITERLERINDE DAHA ESNEK BIR YAPI PLANLANARAK GÜNÜMÜZ KOSULLARINA UYGUN DÜZENLEMELER YAPILMASI GEREKIYOR”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi (TOBB) Türkiye Enerji Meclisi Baskani Zeki Konukoglu, verimlilik kriterlerinde daha esnek yapi planlanarak günümüz kosullarina uygun sekilde düzenlemeler yapilmasi gerektigini söyledi.
2022 Yili Enerji Verimliligi Haftasi Etkinlikleri kapsaminda TOBB Sektör Meclisleri Baskanlarinin konusmaci olarak katildigi ve çevrimiçi gerçeklestirilen 'Enerji Verimliligi Paneli'nde enerji verimligi politikalari ve enerji verimliligine yönelik yatirimlar degerlendirildi.
“Enerji Verimliligi Finansmani” basliginda düzenlenen panelin birinci oturumunda, TOBB Türkiye Enerji Sektör Meclisi Baskani ve SANKO Holding Onursal Baskani Zeki Konukoglu, Türkiye Dayanikli Tüketim Mallari Meclis Baskani Fatih Ebiçlioglu, Türkiye Iklimlendirme Meclisi Baskani Zeki Poyraz, TOBB Genel Sekreter Yardimcisi Cengiz Delibas, konusmaci olarak yer aldi.
Konukoglu, enerji verimliliginin saglanmasi için kamu politikalari çerçevesinde yükümlülükler, tesvikler, egitim ve danismanligin önem tasidigini belirterek, “Dünya pratiginde mevcut finansman mekanizmalarinin enerji verimliligi yatirimlari için daha uygun hale getirilmesi ve enerji verimliligine özel finansman mekanizmalari gelistirilmesi, uluslar üstü ve ulusal kamu kuruluslarinin alanindan biri haline gelmistir” dedi.
GELISMIS ÜLKELER ENERJI VERIMLILIGINE BÜYÜK DESTEKLER VERIYOR
Enerji verimliligi finansmaninin dünya genelinde üç ana grupta toplandigina dikkat çeken Konukoglu, “Bunlardan biri fonlar araciligiyla kredili finansmanlar, bir digeri enerji servis sirketleri tarafindan saglanan finansmanlar, bir baskasi ise devletler tarafindan saglanan desteklerdir” ifadelerini kullandi.
Konukoglu, enerji verimliligi finansmaniyla ilgili su paylasimda bulundu:
“Fonlar ve kredi finansman sistemi; ulusal veya uluslararasi fonlardan saglanan finansmani ticari bankalar, bu konuda ihtisas sahibi kuruluslar ve ulusal döner sermaye fonlari gibi aracilar ile yatirimlari yönlendirmektedir.
Enerji servis sirketi finansmani; ticari kurulusun tesisinde enerji verimliligi yatirimi yaparak sagladigi enerji tasarrufu karinin belirli bir süre için paylasilmasi ve yatirimlar için alinmis banka kredilerinin ve kazançlari içerisinden geri ödenmesini saglamaktir.
Devlet tarafindan saglanan destek projeleri; enerji verimliligi merkezleri tarafindan yürütülebilecegi gibi elektrik ve gaz vb hizmet kuruluslari tarafindan da sunulabilmektedir.”
Gelismis ülkelerin kendi imkanlari dahilinde enerji verimliligi konusunda çok büyük tesvikler ve destekler verdigini animsatan Konukoglu, konusmasini söyle sürdürdü:
“Dünya Bankasi da bazi ülkelere çesitli destekler saglamaktadir. Enerji verimliligi fonu olarak Bulgaristan, Ermenistan, Meksika ve Romanya bu imkanlari saglamaya gayret ediyorlar. Krediler konusunda Çin, Özbekistan, Tunus, Türkiye, Vietnam, Ukrayna’yi, kredi garantisi basligi altinda Bulgaristan, Çin, Hindistan ve Polonya, döner Sermaye fonlari olarak Bulgaristan, Ermenistan, Hindistan, Macaristan, Meksika, Romanya, süper enerji verimliligi sirketi Ermenistan ve Hirvatistan, Yesil Mortgage’da ise sadece Türkiye’yi sayabiliriz.
Türkiye’de uluslararasi kalkinma finansmani kuruluslarinin 2002- 2020 döneminde enerji verimliligi yatirimlarinin finansmanina sagladiklari kaynak 3,5 milyar dolar, yerli bankalarin sagladigi finansmanlar ile toplam tutarin 5 milyar dolara ulastigini memnuniyetle söyleyebiliriz.
KOBI enerji verimliligi ve yenilenebilir enerji yatirimlarini finanse etmek için olusturulan Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programinin kaynak saglayicisi EBBA, proje gelistirme için yatirimcilara ücretsiz teknik destek paketi de içeren program kapsaminda 2010- 2018 döneminde 849 adet enerji verimliligi projesinden toplam 224 milyon EURO degerinde finansman saglamistir.”
FINANSMAN KARSILAMASININ SORUNLARI
Finansman karsilamasinin sorunlarinin; kamu bütçe sisteminin enerji verimliligi uygulamalarini tesvik etmemesi, enerji verimliligi ürün servislerinin alimina engel olan ihale ve sözlesmenin uzun süren süreçleri, enerji yönetimlerine ve projelerine yönelik fon ayrilmamasi ve yüksek islem maliyetleri oldugunu anlatan Konukoglu, söyle devam etti:
“Sanayi tarafinda yüksek yatirim maliyetlerinin yüksek borçlanma maliyetlerine ve özellikle KOBI’ler için sinirli finansman erisimine, hizli geri dönüs beklentisine, yüksek proje gelistirme ve islem maliyetlerini sayabiliriz. Konutlarda ise özellikle düsük gelir gruplari için yüksek ek yatirim maliyetleri, finansman erisiminde kisitli veya yüksek maliyetler olmasi buradaki uygulamalari zorlastirmaktadir.”
ÇÖZÜM ÖNERILERI
Mevcut finansman imkanlarinin Türkiye’deki bankacilik sistemlerinde de kullaniminin yayginlastirilabilecegini dile getiren Konukoglu, çözüm önerileriyle ilgili olarak su görüsleri paylasti:
“Ihracat kredileri, tarimsal kalkinma kredileri benzeri verimlilik kredileri de Eximbank gibi konuya spesifik uzmanligi olacak bir kamu finansman kurulusu tarafindan desteklenmeli, ihracatin temel sartinin da yesil üretim olmaya basladigi göz ardi edilmemelidir.
Sadece yabanci para degil TL kredi kaynaklarinin da aktif hale getirilmesi gerekiyor. Ticari kredilerine göre daha uzun vadeli krediler saglanmali tercihen 10 yil ve üzeri olmalidir. Eximbank araciligiyla kredi imkanlari artirilmalidir. Enerji tasarrufu performansina bagli piyasa kosullarinin altinda maliyet ve yeterli finansman saglanmalidir.”
UYGUN DÜZENLEMELER YAPILMALI
Verimlilik kriterlerinde daha esnek bir yapi planlanarak günümüz kosullarina uygun sekilde düzenlemeler yapilmasi gerektiginin altini çizen Konukoglu, sözlerini söyle tamamladi:
“Türkiye’nin yüksek enerji verimliligi potansiyelinin de özellikle KOBI’lerde ve binalarda finansman ve teknik destegi birlestirecek anahtar teslimi verimlilik projeleri gerçeklestirebilecek bir yapiya ihtiyaç var. Bu nedenle 250 milyon dolarlik potansiyel pazar büyüklügüyle enerji servis sirketleri modeli Türkiye için bir firsat olarak öne çikmaktadir.
Enerji servis sirketi isleyisine yönelik sözlesmeleri, standartlari, ölçme ve dogrulama protokollerini içeren mevzuatin tamamlanarak uygulamaya geçilmesi modele olan tüketici talebinin artmasi açisindan yarar saglayacaktir.”
