1980’li ve 90’lı yıllarda Türkiye’nin 4. büyük ekonomisi olan, sanayinin bacasının en gür tüttüğü Adana, son 20 yılda yaşanan büyük değişimde komşularının hızına yetişemedi.

Doğuda Gaziantep, batıda Mersin dev yatırımlar ve "Birlik Ruhu" ile şaha kalkarken; Adana iç çekişmeler, tamamlanamayan projeler ve "sahipsizlik" sendromuyla patinaj yapmaya devam ediyor. İşte Adanalının içini acıtan o tablonun analizi:

1. İhracat Ligi: Antep Fark Attı, Adana Seyretti

Ekonominin en net karnesi olan ihracat rakamlarında (TİM Verileri), makas korkutucu seviyede açıldı.

Gaziantep Modeli: "Ortak Akıl" ile hareket eden Gaziantep sanayisi, milyar dolarlık ihracat rakamlarıyla Türkiye’nin ilk 5-6 şehri arasına demir attı.

Adana Gerçeği: Türkiye’nin ilk sanayileşen kenti Adana ise ihracat sıralamasında ilk 10’u zorlar hale geldi. Antep’in baklavadan kazandığı markalaşma başarısını, Adana tekstil ve gıda devleriyle yakalayamadı. Teşvik sistemindeki dezavantajlar ve yeni yatırım alanlarının (OSB genişlemesi) yavaş ilerlemesi sanayiciyi küstürdü.

2. Ulaşım Vizyonu: Onlar Rayda, Biz Yoldayız

Şehirciliğin göstergesi olan ulaşım altyapısında da komşular arayı açtı.

Gaziantep: Gaziray projesiyle şehri demir ağlarla ördü, tramvay sistemi saat gibi işliyor.

Mersin: Yıllardır konuşulan Mersin Metrosu’nun temeli atıldı, inşaat başladı.

Adana: 20 yıl önce yapılan ve "yanlış güzergahı" nedeniyle zarar eden 13 kilometrelik yarım yamalak metro hattına mahkum. 2. Etap projesi yıllardır Ankara’dan onay bekliyor/bütçe bulunamıyor. Adanalı hala dolmuş kültürüne sıkışmış durumda.

3. Lobi Gücü: "Sahipsiz Adana" Söylemi Gerçek mi?

Sosyologlara ve siyaset bilimcilere göre farkı yaratan asıl unsur "Lobi Gücü". Gaziantep ve Mersin, siyasi görüşü ne olursa olsun Ankara’da tek yumruk olup şehirlerine yatırım (Otoban, Havalimanı genişlemesi, Nükleer Santral yatırımları, OSB teşvikleri) koparırken; Adana siyaseti "kısır çekişmeler" içinde enerji kaybediyor. Adanalıların dillerinden düşürmediği "Adana Sahipsiz" cümlesi, maalesef yatırım programlarında kendini doğruluyor.

4. Turizm ve Algı: Keaptan Ötesi Yok mu?

Gaziantep, UNESCO Gastronomi şehri unvanını alıp bunu milyar dolarlık bir "Gastronomi Turizmi"ne çevirmeyi başardı. Hafta sonları Antep otelleri dolu. Mersin, sahil şeridindeki yapılaşma ve turizm tesisleriyle "Deniz Kenti" kimliğini perçinledi. Adana ise "Lezzet Festivali" ile büyük bir ivme yakalasa da bunu 12 aya yayacak "Turizm Master Planı"nı hayata geçiremedi. Deniz (Karataş/Yumurtalık) var ama turizm yok.

Gelinen noktada rakamlar ve sahadaki gerçekler acı bir reçeteyi önümüze koyuyor: Adana, artık bölgenin tartışmasız lideri değil. Eğer "Ortak Akıl" devreye girmez, Ankara lobisi güçlenmez ve vizyoner projeler (Enerji İhtisas, Metro 2. Etap, Karataş Turizm Yolu) hayata geçmezse; Adana, Antep ve Mersin'in ortasında "emekli şehri" olarak kalma riskiyle karşı karşıya.