Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili, TBMM Tarim, Orman ve Köyisleri Komisyonu Üyesi Ayhan Barut, narenciye üreticilerinin magduriyetine çözüm bulunmasini istedi. Narenciyede yüzde 70'lere ulasan rekolte kaybi nedeniyle yasanan sorunu Meclis gündemine tasiyan Barut, üretici ve tüketiciler için önlem alinmasini istedi.
'ÖNLEM ALINMALIDIR'
Kis aylarindaki sel ve dolu, bahar ve yaz aylarindaki asiri sicaklar nedeniyle narenciyede yüzde 50-70 oranlarinda rekolte kaybinin beklendigini anlatan Ayhan Barut, 'Eylül ayi itibariyle baslayan narenciye sezonunda, çiftçimiz, ihracatçimiz, hasat, budama ve paketleme isçisi, nakliyeci ve hal esnafi olmak üzere sektörün tüm paydaslari büyük bir endise ve korku yasamaktadir. Bu büyük ailenin magdur olmamasi ve zarar etmemesi, tüketicilerimizin de ucuz ve saglikli ürünlere kolay ulasmasini alinacak önlemler belirleyecektir' dedi.
'REKOLTE KAYBI YÜZDE 70'LERE ULASTI'
Cumhurbaskani Yardimcisi Fuat Oktay tarafindan yanitlanmasi istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) soru önergesi sunan Ayhan Barut, sunlari kaydetti:
'Bölgemiz Çukurova’da Adana, Mersin ve Hatay basta olmak üzere çiftçilerimizin en önemli gelir kaynagi narenciyedir. Narenciyede baslanan hasat üreticilerimizin yüzünü güldürmemistir. Ürünlerin çiçek dönemi karsilasilan Akdeniz Meyve Sinegi zararlisi, kis aylarinda yasanan asiri yagis, sel ve su baskinlari ve bahar-yaz aylarinda da birden yükselen sicaklarin etkisiyle narenciye ürünlerinde rekolte kaybi yasanmistir. Ilimiz Adana ve diger illerimizdeki narenciye üreticilerinin ürünlerinde yasadiklari rekolte düsüklügü oransal olarak; Ziraat Mühendisleri ve ilgili oda ve meslek gruplarinin yapmis olduklari degerlendirmelere göre yüzde 50 ile 70 civarindadir. Bu kuruluslarin raporuna göre, bu yil özellikle limon ve portakal çesitlerinde geçen yila göre ortalama yüzde 50’den 70'e varan rekolte eksikligi beklendigi, Türkiye'de en çok tüketilen satsuma mandalinanin erken ve geç dönemde hasat edilen çesitlerinde de rekoltenin yüzde 25 daha az olacagi tahmin edilmektedir. Narenciye üreticisinin çiçeklenme döneminde, kis ve yaz aylarindaki mevsimsel degisimlerden olumsuz etkilenmesinin yani sira, zirai ilaç ve gübre gibi önemli girdilerin ithal olmasi ve yükselen kurlarin etkisiyle fiyatlarin artmasi da narenciye çiftçimizin dekar basina olan üretim maliyetlerini ciddi oranda arttirmistir. Eylül ayi itibariyle baslayan narenciye sezonunda, çiftçimiz, ihracatçimiz, hasat, budama ve paketleme isçisi, nakliyeci ve hal esnafi olmak üzere sektörün tüm paydaslari büyük bir endise ve korku yasamaktadir. Bu büyük ailenin magdur olmamasi ve zarar etmemesi, tüketicilerimizin de ucuz ve saglikli ürünlere kolay ulasmasini alinacak önlemler belirleyecektir.'
'ÇÖZÜM IÇIN ÇALISMA YAPILIYOR MU?'
CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, su sorulara yanit verilmesini istedi:
'1. Narenciye üreticisinin Çukurova bölgesinde yasadigi rekolte kaybina yönelik Tarim ve Orman Bakanliginin yürütmüs oldugu bir çalisma mevcut mudur?
2. Adana ve diger illerimizdeki narenciye üreticilerinin rekolte kaybindan kaynakli ugradiklari zarar ve magduriyete iliskin Tarim ve Orman Bakanligi hangi tespitlerde bulunmustur? Bakanlik üreticinin zarar ve magduriyetini gidermek için bir planlama yapmis midir?
3. Narenciye üreticisinin mevsimsel etkilerden ve hasat dönemi yasadigi rekolte kaybindan kaynakli zarari nedeniyle var olan kredi borçlarini ödemesi güç bir hal almistir. Bu nedenle üreticilerin var olan kredi borçlarinin ertelenmesi için kamu ve özel bankalara yönelik bir girisiminiz olacak mi?
4. Üreticinin yeni sezona bahçesini hazirlamasi için düsük faizli kredi kullanmasi gerekmektedir. Bu konuda hükümetin çiftçimize destek olmasi ve yeni imkanlar sunmasi gerekmektedir. Iktidarin tarimsal faaliyetlerin desteklenmesi, üreticinin daha çok üretmesi, tüketicinin daha ucuz fiyata daha çok tüketmesi için aldigi tedbirler nelerdir?
5. Adana ve Çukurova bölgesinde üretilen tarimsal ürünlerin karsi karsiya kaldigi bu olumsuzluklari, mevsimin getirdigi afetler yasandigi sirada, yani Akdeniz Meyve Sinegi (AMS) zararlisi ilk görüldügünde, bölgede kis sartlarinin neden oldugu ilk sel su baskini sirasinda yasama imkanlarini kullanarak gündeme getirdik. Tarim ve Orman Bakani Bekir Pakdemirli’yi yasanan magduriyetleri yerinde görmesi için Çukurova bölgemize ve Adana ilimize davet ettik. Ancak sayin Bakan ne ilimizi ziyaret etti ne de zamaninda soru önergemize yanit verdi. Yasanan afetlerin devam etmesi nedeniyle Mart, Mayis ve son olarak Temmuz ayi içerisinde de gerek soru önergesi gerek Meclis Arastirma Komisyonu kurulmasi taleplerimizle ve basin araciligiyla yaptigimiz açiklamalarla, bugünkü zararin, magduriyetin önlenmesi için iktidar nezdinde dikkat çekmeye ve duyarli olunmasini saglamaya çalistik. O günlerde yapilacak çalismalar ile ve alinacak tedbirlerle bugün karsi karsiya kalinan çiftçimizin zararina ve magduriyetine engel olunacak yada zarar, magduriyet en aza indirilebilecekti. Toplumumuzun bütün kesimlerinin sorun ve sikintilarini iktidara, yöneticilere çözüm önerileriyle birlikte aktaran milletvekillerine duyarsiz kalmanizin sebebi nedir?
6. Özellikle Nisan ve Mayis aylarinda narenciye agaçlari asiri ve yogun bir sekilde mevsim normallerinin çok üzerinde sicaklar gördü. Bu sicaklar nedeniyle narenciye agaçlari yeterince çiçek tutmadi ve tutan çiçeklerinde büyük kismi döküldü. O aylardaki yogun ve asiri sicaklar bugün yasanan rekoltenin düsmesine ve yüzde 50 ile 70’e varan zarar ve ziyana neden oldu. Nisan ve Mayis aylarinda gördügümüz ve ifade ettigimiz bugünkü sonuca karsi yöneticiler olarak neden duyarsiz kaldiniz?
7. Zamaninda ilgili makamlara iletilen çiftçilerimizin sorun ve sikintilarini görmezden, duymazdan gelen bu anlayisla yasanan zarar, ziyan ve magduriyeti nasil gidereceksiniz?
